ในทุกๆปี MIT Technology Review จะเลือกเอา 10 เทคโนโลยี 2023 ที่สำคัญที่สุดที่ปีมาอัปเดตให้กับเราได้ทราบว่าเวลานี้โลกพัฒนาไปถึงไหนแล้ว มีเทคโนโลยีอะไรใหม่ๆ ออกมาบ้าง หรือเทคโนโลยีใด ที่กำลังเป็นกระแส เพราะความเจริญของเทคโนโลยี ค่อนข้างจะที่จะมีผลเสียต่อการใช้ชีวิต ของเรามากพอสมควร
พวกเราจึงควรที่จะตามให้ทัน เพื่อดูว่ามีเทคโนโลยีใดบ้างที่เรา ใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ได้มากที่สุด หรือมีความเกี่ยวข้องจนต้องติดตามอย่างตลอด ซึ่ง MIT Technology Review ก็ได้ให้เหตุผลมาด้วยว่า เหตุใดเทคโนโลยีทั้งหมดนี้จึงสำคัญ
CRISPR ตัดต่อยีน เพื่อควบคุมคอเลสเตอรอล
ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา CRISPR (คริสเปอร์) ซึ่งเป็น gene-editing tool ถูกพัฒนาอย่างรวดเร็ว จากห้องแล็บสู่คลินิก โดยเริ่มต้นมาจาก การใช้รักษาเชิงทดลองสำหรับข้อผิดพลาดปกติทางพันธุกรรมที่หายาก แต่ในเวลานี้ CRISPR เริ่มเป็นที่แพร่หลายสู่การทดลองทางคลินิก สำหรับสภาวะทั่วไป จนถึงถูกนำมาใช้รักษาโรค ที่พื้นฐานมากขึ้น ยกตัวอย่างเช่น การควบคุมสภาวะคอเลสเตอรอลสูง รูปแบบใหม่ของ CRISPR กำลังก้าวเดินต่อไป
AI ที่สร้างรูปภาพขึ้นมา
ในปีที่ผ่านมา AI ได้รุกคืบเข้าสู่วงการศิลปะอย่างเต็มตัวเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ผลที่ตามมาก็เป็นเกิดดราม่าต่างๆนานา เกี่ยวกับผลงานศิลป์ที่ AI สร้างขึ้น และที่ยืนของนักแสดงที่เป็นมนุษย์ แต่ทว่าปีนี้จะเป็นอีกปี ของศิลปิน AI ซึ่งเป็นโมเดลซอฟต์แวร์ ที่พัฒนาโดย Google, OpenAI และบริษัทอื่นๆ สำหรับเพื่อการสร้างงานศิลป์สุดน่าทึ่งตามคำสั่งเพียงแค่ไม่กี่คำสั่ง บอกง่ายๆก็คือ เพียงคุณพิมพ์คำชี้แจงสั้นๆว่า ต้องการรูปภาพแบบไหน คุณจะได้รูปภาพตามที่คุณขอ ภายในเวลาไม่กี่วินาที ทำให้ “จะไม่มีอะไรเหมือนอีกต่อไป”
การออกแบบชิป (chip) ที่เปลี่ยนแปลงทุกสิ่งอย่าง
เพราะอุตสาหกรรมชิปกำลังจะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก จากที่ผ่านมา ผู้ผลิตจำเป็นจะต้องซื้อลิขสิทธิ์สำหรับเพื่อการผลิตไมโครชิป จากบริษัทขนาดใหญ่เพียงแค่ไม่กี่เจ้า แต่ในเวลานี้มี open standard ตัวใหม่ที่ชื่อว่า RISC-V เข้ามาทำให้วงการ ออกแบบชิปแปรไป ซึ่งทำให้ผู้สร้างไม่ต้องพึ่งพิง chip designers ที่มีเพียงแค่ไม่กี่เจ้า ในตลาดอีกต่อไป ทุกคนสร้างชิปได้ง่ายขึ้น ซึ่งจะมีบริษัท startup เป็นปริมาณมากที่กำลังสำรวจความเป็นไปได้สำหรับในการสร้างชิปขึ้นมาเอง
โดรนที่ใช้ทางการทหารในตลาดทั่วๆไป
เดิมที โดรนทางการทหารที่กองทัพใช้นั้นเป็นสิ่งที่ประเทศเล็กๆไม่สามารถเข้าถึงได้ เพราะมีราคาแพง และข้อบังคับควบคุมการส่งออก ที่เคร่งครัด แต่ความเจริญของเทคโนโลยีการสื่อสารที่พัฒนาขึ้นมา ทำให้หลายบริษัท สามารถสร้างโดรนทำศึกที่มีความซับซ้อนได้ในราคาที่ย่อมเยาลงมามาก อย่าง Bayraktar TB2 ของตุรเคีย และโดรนราคาถูกอื่นๆ ได้เปลี่ยนแปลงธรรมชาติ ของการสู้รบโดรนเสียแล้ว
เทรนด์ เทคโนโลยี มาแรงปี2023
การจ่ายยาทำแท้ง ผ่านระบบแพทย์ระยะไกล (telemedicine)
เนื่องมาจากศาลฎีกาสหรัฐฯได้วินิจฉัยว่า เมืองต่างๆ สามารถบัญญัติกฎหมายต้านการทำแท้งได้ เมื่อเดือนมิถุนายน 2022 ทำให้การทำแท้ง ไม่ใช่สิทธิตามรัฐธรรมนูญ ในประเทศสหรัฐอเมริกาอีกต่อไป หลายรัฐในอเมริกาแบนสถานพยาบาลทำแท้ง ผู้หญิงปริมาณมาก ไม่สามารถเข้าถึงการทำแท้งได้ ผู้ที่ต้องการทำแท้งก็เลยจำเป็นต้อง “หาหมอ” ผ่านวิดีโอคอล ด้วยเหตุผลดังกล่าว ผู้ให้บริการด้านสุขภาพ และบริษัท startup ก็เลยหันมาใช้ telehealth เพื่อสั่งจ่ายยาและจัดส่งยาข้ามรัฐเพื่อช่วยทำให้ผู้คนทำแท้ง ได้อย่างปลอดภัยที่บ้าน
อวัยวะตามสั่ง
ในวันแล้ววันเล่า จะมีผู้ป่วยเฉลี่ย 17 คนภายในอเมริกาท่จะต้องเสียชีวิตลงะหว่างรอการเปลี่ยนถ่ายอวัยวะ เนื่องด้วยไม่มีอวัยวะให้เปลี่ยน แต่คนเหล่านี้บางครั้งก็อาจจะรอด รวมถึงคนอื่นๆก็จะได้รับความช่วยเหลือจากเทคโนโลยีปัจจุบันนี้ ที่ทำให้มีอวัยวะที่แข็งแรงคอยให้เปลี่ยน ซึ่งมันอาจมีอยู่อย่าง ไม่จำกัดด้วย เพราะนักวิทยาศาสตร์ สามารถปลูกถ่ายอวัยวะจากหมูที่ได้รับการตัดต่อกรรมพันธุ์ รวมถึงการสร้างปอดด้วย 3D-printing โดยใช้เซลล์ของคนเจ็บเองเป็นหมึกพิมพ์
รถ EV ที่มาแรงกระทั่งขวางไม่ได้
ในที่สุด รถยนต์กำลังไฟฟ้าก็เปลี่ยนเป็นตัวเลือกให้กับโลกใบนี้เสียที ตอนนี้ รถ EV ได้รับความชื่นชอบแพร่หลาย มากขึ้น เพราะว่าแบตเตอรี่รถมีราคาที่ถูกลง และรัฐบาลในหลายประเทศ ได้ผ่านกฎการปล่อยมลพิษ ออกกฎหมายที่เอาจริงเอาจังขึ้น ในเรื่องของการควบคุมรถที่ใช้น้ำมัน ส่วนผู้สร้างรถยนต์รายใหญ่หลายรายก็ได้ออกมาให้คำมั่น ประกาศออกสื่อว่าจะมุ่งผลิตรถยนต์ไฟฟ้าทั้งหมด และในไม่ช้านี้ ผู้ใช้ทุกหนทุกแห่ง ก็จะมีเหตุผลดีๆมากมาย สำหรับเพื่อการเลือกซื้อรถยนต์กำลังไฟฟ้ามากกว่าที่จะปฏิเสธ
เทคโนโลยี 2023 ใช้ในการทำการค้นคว้า
กล้องโทรทรรศน์อวกาศ James Webb
กล้องส่องทางไกลอวกาศ James Webb ถูกผลิตขึ้นมาเพื่อตกทอดภารกิจของกล้องโทรทรรศน์อวกาศ Hubble ในการเดินทางตรวจสอบเอกภพ มันถูกส่งออกไปถ่ายรูปในอวกาศเมื่อท้ายปี 2021 อย่างไรก็ดีแล้ว ภาพจักรวาลอันไกลโพ้นที่ถ่ายได้โดยกล้องโทรทรรศน์อวกาศตัวนี้นั้นน่าทึ่งตกตะลึงมาก และมันก็ส่งภาพรูปแบบนี้กลับมายังโลกมากมาย กลายเป็นว่ากล้องส่องทางไกลอวกาศ ที่ทรงประสิทธิภาพที่สุดในโลก ตัวนี้ทำให้การศึกษาค้นพบใหม่ๆ เกิดขึ้นอย่างเร็วทันใจพอๆ กับที่นักวิทยาศาสตร์สามารถวิเคราะห์ข้อมูล ที่ได้จากภาพมากมายนั้น นี่เป็นการเริ่มต้นศักราชใหม่ ของวงการดาราศาสตร์
การวิเคราะห์ DNA ยุคดึกดำบรรรพ์
แต่ก่อน การจะหาลำดับจีโนม จำเป็นต้องมีกระดูกหรือฟันของคนในสมัยนั้น แต่ตอนนี้ มีเครื่องไม้เครื่องมือหาลำดับจีโนมยุคใหม่ที่ละเอียดมากพอ ที่จะวิเคราะห์ และช่วยทำให้เราอ่าน DNA ของมนุษย์ที่โบราณมากๆได้ โดยใช้เพียงตัวอย่างเป็นดินที่มนุษย์สมัยดึกดำบรรพ์เคยปัสสาวะใส่ ทำให้การศึกษาร่องรอย ของผู้คนที่เคยอาศัยอยู่เมื่อนานมาแล้ว ทำได้ง่ายขึ้น เปิดเผยให้โลกมีความเห็นว่าพวกเขาใคร และเหตุใดโลกสมัยนั้นก็เลยเป็นแบบนั้น นอกเหนือจากนี้ยังช่วยทำให้นักวิทยาศาสตร์เข้าใจชีวิตของคนเราทั่วไปที่มีชีวิตอยู่ในยุคนั้น ไม่ใช่แค่ชีวิตของคนเราที่สามารถจ่ายเงิน ค่าฝังศพอย่างวิจิตรได้แค่นั้น
การรีไซเคิลแบตเตอรี่
เมื่อรถ EV มีจำนวนมากขึ้น ทำให้ความต้องการแบตเตอรี่ ก็มากขึ้นด้วยเหมือนกัน ทำให้หลายบริษัทกำลังสร้างโรงงาน ที่จะนำแบตเตอรี่เก่ามา รีไซเคิล เรียกคืนลิเธียม นิกเกิล และโคบอลต์ แล้วหลังจากนั้นก็ป้อนโลหะเหล่านี้กลับไปยังผู้ผลิตแบตเตอรี่ lithium-ion รีไซเคิลมีความจำเป็นในแง่ของการตัดวงจรการทิ้งแบตเตอรี่ ในจำนวนที่มากขึ้นเรื่อยๆ แบตเตอรี่จะต้องไม่จบลงที่การฝังกลบ เนื่องจากมันบางทีอาจเป็นแหล่งโลหะที่จำเป็นอย่างมาก ในการจ่ายพลังงานให้กับรถ EV ในอนาคต วิธีนี้จะทำให้ต้นทุนแบตเตอรี่ถูกลงกว่าเดิม อีกทั้งยังลดขยะอันตรายลงได้อีกด้วย